Decyzja podjęta. Będą tantiemy z Internetu dla autorów

01-03-2024
Decyzja podjęta. Będą tantiemy z Internetu dla autorów
autorka grafiki: Matylda Damięcka (https://www.naszademokracja.pl/petitions/chcemy-miec-tantiemy-z-emisji-filmow-w-internecie-jak-reszta-europy)
Po latach protestów i dyskusji o wprowadzenie unijnej dyrektywy dotyczącej praw autorskich, w końcu zapadła decyzja. ,,Implementujemy prawo do korzystania z tantiem w Internecie”.
Implementujemy prawo do korzystania z tantiem w Internecie i wpisujemy do ustawy prawo do pobierania tantiem dla twórców i wykonawców audio-wideo oraz dla wykonawców utworów muzycznych prawo do pobierania tantiem wynikających z odtwarzania ich dzieł w internecie oświadczył w trakcie konferencji minister kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomiej Sienkiewicz.

Czym są tantiemy? Dlaczego są kluczowe?

Tantiemy to należne twórcom wynagrodzenie za wykorzystanie ich utworów, czyli wynagrodzenie za ich pracę. Twórcy należy się wynagrodzenie za każde wykorzystanie jego utworu. Na przykład w różnych mediach i podczas rozmaitych imprez. Co ten projekt oznacza dla filmowców? Twórcy filmów zyskają niezbywalne prawo do wynagrodzenia (tantiem) za eksploatację utworu w ramach usług VOD.

Polska ostatnim krajem bez wdrożonej dyrektywy o prawie autorskim

20 czerwca 2022 roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało projekt zmiany ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Dla twórców jest to bardzo ważny akt prawny. Ma na celu wdrożenie do polskiego prawa unijnej dyrektywy DSM 2019/790 z dnia 17 kwietnia 2019 roku, dotyczącej prawa autorskiego i praw pokrewnych na rynku cyfrowym regulującej m.in. kwestię wynagrodzenia za eksploatację filmów w Internecie.
Dyrektywa DSM jest rozwiązaniem Unii Europejskiej na skutki rozwoju internetowych platform streamingowych w obszarze prawa autorskiego. Nastąpiły zmiany w tym jak tworzy się, produkuje i eksploatuje utwory w Internecie, a polska legislacja do dziś ich nie uwzględniła. Jesteśmy ostatnim krajem Unii Europejskiej, który wciąż nie wdrożył dyrektywy o prawie autorskim na rynku cyfrowym. Wyznaczony na to czas minął 7 czerwca 2021 roku, a większość krajów UE wprowadziło ją jeszcze w 2019r..

Protesty polskich twórców

Od 21 lutego w Polsce trwają protesty filmowców zapoczątkowane przez Koło Młodych Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Najmłodsi z twórców, często debiutanci, którzy szczególnie czują się poszkodowani działaniami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do nich dołączyły m.in. Polskie Stowarzyszenie Filmowców, ZZAP, Gildia Scenarzystów Polskich i Gildia Reżyserów Polskich. Ich głównym założeniem było przywrócenie projektu nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz wdrożenie przepisu o tantiemach za wykorzystywanie utworów audiowizualnych (np. filmów i seriali) w Internecie, szczególnie w serwisach VOD i na platformach streamingowych. Protestujący domagają się 1,5% od przychodów na terenie Polski, które na tę chwilę są szacowane na ok. 2,6 mld zł rocznie.
Nigdy nie było tutaj, w Sejmie, przynajmniej od 2019r., jak ta dyrektywa weszła w innych krajach, rzetelnej debaty na temat tantiem. W ministerstwie uważamy, że twórczość artystów - i w ogóle wspieranie naszych polskich twórców - nie może być sprowadzane tylko do tantiem. Musimy rozmawiać również o reinwestycjach, nowych systemach finansowania, ulgach podatkowych i oczywiście opłacie reprograficznej wyjaśniła wiceministra kultury Joanna Scheuring-Wielgus.

Nadzieja dla twórców

Decyzja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego napawa nadzieją na sprawiedliwsze wynagrodzenia dla polskich twórców. Jednak ci nawołują:
Nasza walka trwa nadal - w połowie marca 2024 nowelizacja ustawy trafi do Sejmu i będzie tam procedowana. Dlatego wciąż potrzebujemy Waszego wsparcia i kolejnych głosów, żeby wszyscy politycy, ze wszystkich ugrupowań, zrozumieli, że #tantiemyzinternetu są ogromnie ważne i że muszą zostać wprowadzone w naszym kraju! jak możemy przeczytać pod petycją „Tantiemy z Internetu dla polskich filmowców” na stronie naszademokracja.pl.
tekst: Kacper Ryszkowski
FacebookInstagramTikTokX