Greta Thunberg zganiła przywódców świata na szczycie ONZ. Tylko czy jest się z czego cieszyć?
Autor: Zuzanna Gralewicz
24-09-2019
źródło Instagram: @gretathunberg
Coś tu nie gra. 16-letnia aktywistka klimatyczna ze Szwecji przykuła uwagę świata swoją płomienną przemową na temat tego, że wszyscy umrzemy, bo skutecznie i z uporem godnym lepszej sprawy eksploatujemy naszą planetę ponad miarę. Oczywiście, najgorsze jest w tym wszystkim to, że nie można odmówić jej racji. Jednak mimo tego, że na mównicy trzęsła się i płakała, dostała gromkie brawa, publiczność wiwatowała, a media zalały informacje o tym, jak lodowate spojrzenie Greta posłała w kierunku prezydenta Trumpa.
Nikogo nie zainteresowało jej zdrowie psychiczne – a jak wiadomo, Greta cierpi na zespół Aspergera, co plasuje ją na spektrum autyzmu. Można śmiało powiedzieć, że jej przemowa była najbardziej przełomowym punktem całego szczytu klimatycznego ONZ, bo – mimo zapowiedzi – oficjalnie nie ogłoszono nawet stanu kryzysu klimatycznego.
„Swoimi pustymi słowami okradliście mnie z marzeń i dzieciństwa. Zaczyna się masowe wymieranie, a wy potraficie mówić tylko o pieniądzach i snuć bajki o nieskończonym wzroście ekonomicznym. Jak śmiecie?!” – mówiła 16-latka.
Co w tej sytuacji jest nie tak? Otóż jeszcze nikt w historii świata nie wywalczył zmiany odwołując się do moralnych standardów swoich oprawców. Po prostu. Nastoletnią aktywistkę zaproszono na szczyt klimatyczny ONZ, by spełniła rolę łyżki dziegciu w beczce miodu światowych liderów, którym wysłuchanie jej emocjonalnego przemówienia pozwala udawać, że robią cokolwiek, by powstrzymać nieuniknioną zagładę.
Greta stała się nie tyle twarzą, ile raczej maskotką aktywizmu klimatycznego. Po tym, jak ktoś anonimowy nagrał na telefon jej twarz gdy zobaczyła przechadzającego się obok Donalda Trumpa, dziewczyna po raz kolejny stała się uroczym memem. Każde jej wystąpienie daje internautom nadzieję, że determinacja i emocjonalność nowego pokolenia przyniesie upragnioną zmianę. To tak, jakby nikt nie słyszał, co mówi. A mówia:
„Nie powinno mnie tu nawet być. Powinnam być w szkole, po drugiej stronie oceanu”.
Mówi prawdę: konsekwencje idiotycznych decyzji gospodarczych pokolenia baby boomers poniesie generacja, która obecnie dopiero wkracza w dorosłość. Erozja postaw ekonomii powinna była spowodować zmianę modeli biznesowych już dawno temu, a emisja dwutlenku węgla nadal rośnie. Co najgorsze, decyzje o stanie całego świata podejmuje garstka ludzi, elita przemysłowa i polityczna, która nie czuje się zagrożona zmianą klimatu – bo najzwyczajniej (jako nielicznych) stać ich na kompensację negatywnych skutków globalnego ocieplenia.
„Wyścig, który możemy wygrać” – brzmiało hasło szczytu klimatycznego ONZ.
Jednak żebyśmy mogli liczyć na stabilizację klimatu, musiałby zdarzyć się cud. Nie ma żadnego wyścigu do wygrania, już sromotnie przegraliśmy. Szczyt klimatyczny jest wydmuszką, a światowym decydentom nie na rękę jest industrialna rewolucja – na szali poza namacalnym zyskiem są tylko ich widzimisię i ewentualne filantropijne ciągoty.
Pora więc zadać sobie kluczowe dla życia Grety pytanie: dlaczego przyzwalamy na to, żeby 16-latka stała się pierwszą męczennicą klimatyczną? Zespół Aspergera uniemożliwia jej zachowanie się w jakikolwiek inny sposób, bycie mniej zaangażowaną, czy mniej emocjonalną podczas przemówień. Dlaczego? Bo współwystępuje z zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi i natrętnymi myślami. Ludzie znajdujący się na spektrum autyzmu mogą mieć swoje dziwne obsesje (np. uczyć się na pamięć wszystkich linii autobusowych w mieście), które i tak utrudniają im normalne funkcjonowanie – a w przypadku Grety sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana. Odkąd dziewczyna stała się osobą publiczną, miliony przeciwników i zwolenników patrzą jej na ręce, rozliczają z każdego środka transportu i każdej decyzji. Greta nie wraca do domu i nie czyta komiksów dla oderwania się od swojego aktywizmu. Nie odrabia lekcji i nie spotyka się z rówieśnikami, żeby pogadać o nastoletnich problemach i kulturze. Każda minuta jej życia przepełniona jest panicznym strachem przed nadchodzącą zagładą i poczuciem misji, które dyktowane są przez jej kondycję psychiczną.
Gretę Thunberg zaproszono na szczyt klimatyczny, bo dzięki temu liderzy świata mogą sprawiać wrażenie, że robią cokolwiek – choć to samo co Greta mógł im powiedzieć każdy inny, dorosły aktywista. I to już klika lat temu. A ona pojechała tam, bo zespół Aspergera nie pozwala jej przepuścić żadnej szansy na przemówienie do rozsądku rządzącym. Kiedy niesienie na barkach całego świata okaże się krzyżem zbyt ciężkim dla młodej Szwedki? Niewykluczone, że niedługo. Powinniśmy przestać wysługiwać się Gretą i podjąć działania we własnym zakresie.
![Wąwóz Czarny w Kazimierzu Dolnym ma zostać wybetonowny. Lokalni aktywiści przygotowali petycję [link]](https://kmag.s3.eu-west-2.amazonaws.com/articles/5d84b22a3ab7691d043d50ef/nb2224_yFs9_DSCF9494.jpg)
