Warszawa sprzed wojny – odkryto fragmenty dawnego centrum stolicy

Autor: Agnieszka Sielańczyk

03-08-2023

Warszawa sprzed wojny – odkryto fragmenty dawnego centrum stolicy

fot. UM / Szymon Pulcyn

Trwa budowa placu Centralnego w środkowej części placu Defilad. Projekt nowego centrum Warszawy jest innowacyjny nie tylko pod względem architektonicznym, równie ważny jest aspekt zachowania historii miasta. Przebudowa placu pozwoliła odsłonić pozostałości dawnego śródmieścia Warszawy. To pierwsza taka okazja od niemal 70 lat.

Od kilku tygodni na placu Centralnym trwają intensywne prace, a wykonawca rozpoczął je od prac odkrywkowych. Architekci, wraz z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, starają się zachować jak najwięcej fragmentów dawnej Warszawy w nowym zagospodarowaniu placu.

Historia zniszczonego miasta

Historia terenu placu Defilad jest niezwykle bogata. W latach 50. XX wieku powstał tu Pałac Kultury i Nauki, a wiele ulic i kamienic musiało ustąpić miejsca nowej budowli. Teren, na którym obecnie buduje się Plac Centralny, zawiera pozostałości ulic takich jak Chmielna, Złota, Sienna, Śliska, Pańska i Zielna oraz fragmenty ulicy Marszałkowskiej. Znaleziska – unikalne fragmenty bruku, dawna nawierzchnia bazaltowa, torowisko tramwajowe oraz granitowe krawężniki – są badane przez archeologów, co pozwoli poznać jeszcze więcej szczegółów na temat przeszłości i dawnego wyglądu tego miejsca.

Celem projektu jest odtworzenie układu chodników i zieleni placu Centralnego tak, by odzwierciedlić sieć dawnych ulic i zarys budynków z 1939 roku. Zaprojektowana przez pracownię A-A Collective posadzka placu będzie składać się z sześciu rodzajów kamieni, a obrysy dawnych kamienic zostaną odwzorowane z użyciem wielkoformatowych płyt kamiennych w różnych barwach. Prace na placu postępują, docelowa powierzchnia placu wyniesie około 23 tys. m. kw.

Zielono mi

Dzięki usunięciu betonu i asfaltu oraz zasadzeniu ponad stu nowych drzew i tysięcy krzewów, plac Centralny stanie się zieloną oazą w centrum miasta. Wszystkie działania będą dokładnie zaplanowane, a prace nad tym miejscem obejmą posadzenie ponad 40 gatunków roślin cebulowych i bylin, wydzielenie trawników oraz zbudowanie sadzawki w północno-zachodniej części placu.

Podczas prac ziemnych na placu Centralnym powstaną zbiorniki wodne, które będą umieszczone około 7 metrów pod powierzchnią placu. Służyć będą do zbierania wody deszczowej, która nawadniać będzie w przyszłości zieleń na placu, co wpisuje się w zrównoważony charakter projektu. Budowa placu Centralnego została starannie skoordynowana z pracami nad pobliskim Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Obecnie archeolodzy pracują nad badaniem odkrytych pozostałości, by dowiedzieć się jak najwięcej o historii tego miejsca.