Znamy laureata architektonicznego Nobla – niezwykłe projekty Japończyka

06-03-2024
Znamy laureata architektonicznego Nobla – niezwykłe projekty Japończyka
fot. pritzkerprize.com
Nagroda Pritzkera została przyznana po raz 46, laureatem został Riken Yamamoto. Jest to najważniejsze i największe międzynarodowe wyróżnienie w dziedzinie architektury, która ma znaczący wpływ na środowisko człowieka.
Nagroda Pritzkera, zwana powszechnie architektonicznym Noblem, przyznawana jest od 1979 roku żyjącym architektom, doceniając nie tylko ich talent, kreatywność i wizjonerstwo, ale również konsekwentne zaangażowanie w rozwój i ubogacenie świata za pomocą architektury. W tym roku tę prestiżową nagrodę dostał pochodzący z Yokohamy, japoński architekt Riken Yamamoto, który jest również działaczem społecznym. Jest dziewiątym Japończykiem, który zdobył to wyróżnienie i 53 laureatem nagrody.
Riken Yamamoto zakończył edukację na Wydziale Architektury Uniwersytetu Sztuk Pięknych w Tokio w 1971 roku, a zaledwie dwa lata później założył własną pracownię architektoniczną Riken Yamamoto & Field Shop. Yamamoto przede wszystkim wyróżnia się na tle innych swoją filozofią i podejściem do definiowania społecznych potrzeb wyrażanych budowlami. Jak sam tłumaczy:
„Dla mnie, zrozumieć przestrzeń to zrozumieć społeczeństwo”.
Yamamoto stawia na wspólnotę. W dzisiejszych czasach pozbawia się ludzi społecznych relacji, skupiając się na indywidualizacji, czego Japończyk jest wielkim wrogiem. Jego zdaniem to relacje i wspólnotowość mają ogromne znaczenie. Podkreśla jednak, że da się połączyć jedno z drugim, mieszkając w odpowiednio zaprojektowanej architektonicznie przestrzeni. Yamamoto w swoich projektach potrafi połączyć różnorodność polityki, gospodarek, infrastruktury i kultur.
Definiuje wspólnotę jako »poczucie dzielenia się jedną przestrzenią«, dekonstruując tradycyjne pojęcia wolności i prywatności, odrzucając przy tym uwarunkowania, które zredukowały mieszkanie do rangi towaru niezwiązanego z sąsiadami. Zamiast tego, z wrażliwością łączy kultury, historie i wielopokoleniowe społeczności, dostosowując międzynarodowe wpływy i modernistyczną architekturę do potrzeb przyszłości, umożliwiając rozkwit życia tak tłumaczy swoją decyzje jury konkursu.
Riken Yamamoto jest dość nieoczywistym wyborem, jeśli chodzi o nagrodę Pritzkera. Zazwyczaj wybór pada na bardziej modnych i znanych architektów.
Riken Yamamoto dał radę stworzyć architekturę zarówno jako tło, jak i pierwszy plan codziennego życia, zacierając granice między wymiarem publicznym i prywatnym oraz pomnażając możliwości spontanicznych spotkań poprzez precyzyjne, racjonalne strategie projektowe. Poprzez jakość swoich budynków dąży do ulepszania i wzbogacania życia jednostek – od dzieci po osoby starsze – oraz ich powiązań społecznych. Robi to poprzez oczywistą, ale skromną i trafną architekturę, biorąc pod szczególną uwagę otaczający ją krajobraz możemy przeczytać w komunikacie jury.
Realizacje projektów Yamamoto można zobaczyć w całej Japonii, Chińskiej Republice Ludowej, Republice Korei i Szwajcarii. Architekt na swoim koncie ma projekty rezydencji prywatnych, budynków mieszkalnych, szkół podstawowych, budynków uniwersyteckich, różnego rodzaju instytucji czy przestrzeni użytku publicznego. W ciagu pięciu dekad swojej pracy zrealizował on takie projekty jak Biblioteka Tianjin w Chinach, Uniwersytet Prefektury Saitama w Japonii czy niesamowity projekt w japońskim lesie – Yamakawa Villa, który był jego pierwszym w karierze.
tekst: Zosia Cichowska
FacebookInstagramTikTokX