Cyfrowa miłość – czy algorytm zastąpi przyjaciół?

Autor: Agnieszka Sielańczyk
11-04-2025
Cyfrowa miłość – czy algorytm zastąpi przyjaciół?
fot. kadr z filmu „Blade Runner 2049”
Niespodziewane, ale nieuniknione – tak można określić zjawisko emocjonalnej więzi z ChatGPT, które ujawniły najnowsze badania OpenAI i MIT Media Lab. W cyfrowej przestrzeni, gdzie granice między narzędziem a towarzyszem zacierają się z każdą wymianą wiadomości, wyłania się niepokojący paradoks – im silniejsze przywiązanie do chatbota, tym głębsza samotność jego użytkownika.
Wbrew medialnym doniesieniom o masowym „zakochiwaniu się” w AI, badania odsłaniają znacznie bardziej zniuansowany obraz rzeczywistości. Jak wykazały analizy przeprowadzone na milionach konwersacji, emocjonalne zaangażowanie w rozmowy z ChatGPT stanowi zjawisko marginalne. Wskaźniki afektywne – elementy interakcji wskazujące na empatię, przywiązanie czy poszukiwanie wsparcia – nie pojawiały się w przeważającej większości badanych rozmów.
Nawet wśród najbardziej aktywnych użytkowników, tylko niewielka grupa przejawia wysoki stopień emocjonalnego zaangażowania. To właśnie ci użytkownicy znacznie częściej zgadzali się ze stwierdzeniami w rodzaju „Uważam ChatGPT za przyjaciela”. Przypomina to opisywany przez Zygmunta Baumana fenomen „płynnej nowoczesności” – w świecie rozpadających się tradycyjnych struktur społecznych szukamy punktów oparcia nawet w relacjach z bytami nieludzkimi.

Nie mów, pisz

Szczególnie intrygujące okazały się wyniki badań nad wpływem trybu głosowego na dobrostan użytkowników. Wbrew intuicji, osoby korzystające z ChatGPT w formie tekstowej wykazywały więcej wskaźników afektywnych w konwersacjach niż użytkownicy trybu głosowego. Kontrolowane testy wykazały niejednoznaczny wpływ na dobrostan emocjonalny – tryb głosowy przynosił korzystniejsze efekty przy krótkotrwałym użytkowaniu, ale gorsze rezultaty przy długotrwałym, codziennym korzystaniu. Co zaskakujące, korzystanie z bardziej angażującego głosu nie prowadziło do gorszych wyników w porównaniu z neutralnym głosem czy trybem tekstowym.

Samotność do potęgi

Jedną z najbardziej niepokojących obserwacji jest korelacja między intensywnym korzystaniem z ChatGPT a wzrostem poczucia osamotnienia. To zjawisko przypomina paradoks mediów społecznościowych – narzędzia stworzone do łączenia ludzi często prowadzą do głębszej izolacji. Chatbot staje się substytutem prawdziwych relacji, oferującym ułudę bliskości bez jej rzeczywistych korzyści.
Z drugiej strony, w świecie, gdzie dostęp do profesjonalnej pomocy psychologicznej jest ograniczony przez koszty, czas oczekiwania i stygmatyzację, chatbot może pełnić rolę demokratyzującą. Jest dostępny dla każdego z internetem, nie ocenia, nie ma listy oczekujących. Podobnie jak w przypadku innych technologicznych innowacji, kluczowe pytanie brzmi: czy będzie to narzędzie uzupełniające, czy zastępujące ludzkie więzi?
Ironią naszych czasów pozostaje fakt, że narzędzie stworzone do zaspokajania ludzkich potrzeb komunikacyjnych może jednocześnie pogłębiać kryzys, który miało rozwiązać. Jeśli, jak sugerują badania, cyfrowa bliskość prowadzi do rzeczywistej izolacji, znajdujemy się w punkcie, w którym technologia przestaje być po prostu narzędziem, a staje się uczestnikiem egzystencjalnego dylematu naszej epoki.
źródło: https://openai.com/index/affective-use-study/
FacebookInstagramTikTokX

Polecane

Kobieta oszukana na Michała Szpaka – straciła 90 tysięcy. „Mówił, że mnie kocha”

Kobieta oszukana na Michała Szpaka – straciła 90 tysięcy. „Mówił, że mnie kocha”

Luigi Mangione zabił dyrektora i rozkochał w sobie ludzi. Prokuratura żąda kary śmierci

Luigi Mangione zabił dyrektora i rozkochał w sobie ludzi. Prokuratura żąda kary śmierci

Można już sklonować ukochanego pupila. Pimpek vol.2

Można już sklonować ukochanego pupila. Pimpek vol.2

Kochaj Jezusa i zabij – najdziwniejsza zbrodnia we współczesnej Szwecji w dokumencie na SkyShowtime

Kochaj Jezusa i zabij – najdziwniejsza zbrodnia we współczesnej Szwecji w dokumencie na SkyShowtime

W pułapce pożądania – nadchodzi cyfrowe porno

W pułapce pożądania – nadchodzi cyfrowe porno

AI kopiuje animacje Ghibli. Fani studia oburzeni

AI kopiuje animacje Ghibli. Fani studia oburzeni