Surrealizm i wojna. Jak świat dostrzegł Synchrodogs, wyjątkowy ukraiński duet fotografów

28-04-2022
Surrealizm i wojna. Jak świat dostrzegł Synchrodogs, wyjątkowy ukraiński duet fotografów
fot. Synchrodogs
Poznali się w 2008 roku za pomocą strony internetowej zrzeszającej fotografów. On mieszkał w Łucku, ona w Iwano-Frankowsku, miastach oddalonych od siebie o osiem godzin jazdy pociągiem. Dziś są określani jednym z najważniejszych kolektywów fotograficznych w Europie Środkowo-Wschodniej, a w 2016 roku włoski „Vogue” uznał ich za najlepszych fotografów tworzących sztukę współczesną. Trwająca wojna wywróciła ich życie do góry nogami.
Synchrodogs tworzą Tania Shcheglova i Roman Noven, mieszkający w ukraińskim Iwano-Frankowsku. Poznali się w 2008 roku przez internet i postanowili połączyć siły. Czternaście lat temu rozpoczęli współpracę artystyczną jako Synchrodogs. Nazwa ma odzwierciedlać ich podobne myślenie, postrzeganie świata oraz miłość do psów.
Dziś Synchrodogs mają na koncie czechosłowacką i ukraińską okładkę „Vogue’a”, „L’Officiel”, a także książkę „Fashion Eye Of Ukraine”, którą wydali wspólnie z Louis Vuitton. Shcheglova i Noven to także autorzy nowatorskich kampanii reklamowych dla Bimba y Lola, Burberry czy Kenzo. Ich prace były publikowane w wielu prestiżowych magazynach i platformach, m.in. „The Wall Street Journal” i „New York Magazine”. Bardzo często współpracują także z twórcami z rodzimego rynku.

Okładki „Vogue’a”

Lipcowo-sierpniowe wydanie magazynu z zeszłego roku zbiegło się z obchodami 30-lecia niepodległości Ukrainy. Z tej okazji artyści z całej Ukrainy stworzyli dzieła, które pokazano w Galerii Sztuki Współczesnej w Kijowie. Wszystkie nawiązywały do przyszłości Ukrainy. Synchrodogs stworzyli wówczas okładkę dla rodzimego „Vogue’a” oraz animację, którą nazwali „Punkt bez powrotu”. Jak piszą na swojej stronie, projekt odnosi się do odkrywania drzemiących w nas pokładów energii i rozszerzania swojej świadomości do punktu, z którego nie ma już powrotu, tak, jak nie można cofnąć już postępu technologicznego i innowacji, które obiegły świat. Projekt składa się z serii animacji 3D przedstawiający proces tworzenia więzi ze światem pełnym możliwości.
Na grudniowej okładce czesko-słowackiej edycji „Vogue’a” autorstwa Synchrodogs możemy zobaczyć mamę Elona Muska. Maye Musk, siedemdziesięcioczteroletnia modelka, nosi wirtualne ubrania marki Dressx. To ukraińska, znana w branży na całym świecie, platforma projektująca i sprzedająca modę cyfrową.

Misha z Ługańska

Synchrodogs dużą część swojej pracy poświęcają również współczesnej historii Ukrainy. W zakładce „Personal” na ich stronie internetowej można obejrzeć reportaż „Misha Koptev”. To historia 42-letniego projektanta z Ługańska, miasta, które w 2014 roku padło ofiarą rosyjskich separatystów. Artyści zwracają uwagę na ogromne bezrobocie i degradację miasta.
– Misha nie ma pracy, pieniędzy, stabilności. Nie umie szyć, nie studiował projektowania mody, nie zna modowych nowinek ze świata, nie ogląda telewizji, nie zagląda do internetu czy prasy. W 1993 roku założył nieoficjalny Teatr Prowokacyjnej Mody „Orchidea”. Wstęp do niego kosztuje nieco ponad pół euro. Wszyscy, którzy wzięli udział w tej sesji, są biedni, nadużywają alkoholu i tworzą prowokacyjne pokazy mody w podłych barach. Występują za butelkę wódki i niewielkie honorarium opisują Synchrodogs w rozmowie z „Vogue”.
Przez ich fotografie regularnie przewijają się mistyczne Karpaty. Artyści łączą krajobrazy z pędzącym wyobrażeniem o przyszłości, a także fotografię dokumentalną z surrealistyczną.
– Zawsze staramy się balansować między rzeczywistością i surrealizmem, między naturalnym i sztucznym – to duża część naszego charakterystycznego stylu. Wiemy, ze fotografia dokumentalna ma jakieś niepisane zasady, ale bardziej niż ciało, chcieliśmy pokazać duszę. Oddać ducha, klimat i nastrój tamtych czasów bardziej niż rzeczywiste, przyziemne życie. Złamaliśmy więc zasady i stworzyliśmy rzeczy tak, jak je widzieliśmy powiedzieli o projekcie „Ukraina”.

Na pomoc Ukrainie

Shcheglova i Noven dokumentowali przemiany Ukrainy już w 2014 roku, podczas pierwszych rosyjskich najazdów.
– Rzeczywistość zmieniła się w 2014 roku, gdy we wschodniej Ukrainie wybuchła wojna. Wtedy poczuliśmy, jak bardzo odległy od reszty Europy jest nasz kraj. Życie dosłownie się tu zatrzymało. Utknęło gdzieś między nowoczesnym społeczeństwem a postsowiecką egzystencją. Projekty próbują pokazać samotność oraz izolację Ukrainy, jednego z największych krajów w Europie, któremu odebrano moc kreowania własnej przyszłości opisywali na łamach „Vogue”.
Dziś Synchrodogs aktywnie działają na rzecz Ukrainy, zarówno w mediach społecznościowych, jak i w strasznej codzienności, w której przyszło im się znaleźć. Wszystkie zyski ze sprzedaży wydruków i prac NFT przeznaczają na wsparcie walki i na działania wolontariuszy. Zaznaczają, że skupiają się dziś tylko na obronie swojego kraju.
– Chcemy, by Europa uświadomiła sobie, jak wielu polityków w UE zostało skorumpowanych przez Rosję, a tym samym umożliwiło jej dokonanie zbrodni wojennych. Walczymy z szerzącą się w Europie propagandą. W mediach społecznościowych pokazujemy prawdę, informujemy o skutecznych sposobach zatrzymania wojny, a są nimi: embargo na rosyjski gaz oraz dostarczenie Ukrainie systemów obrony przeciwlotniczej. Świat powinien również wiedzieć, że jesteśmy wdzięczni każdemu, kto pomaga przeciwstawić się Rosji. Doceniamy każdy najmniejszy akt życzliwości, bo każdy z nich ma znaczenie i prowadzi do zmiany skomentowali na łamach „Vogue”.
/tekst: Milena Kuchnia/
FacebookInstagramTikTokX