Wybrano polskie młodzieżowe słowo roku 2019. Starsi go nienawidzą lub nie znają

Autor: KO
05-12-2019
Wybrano polskie młodzieżowe słowo roku 2019. Starsi go nienawidzą lub nie znają
fot. Instagram/billieeilish
Od czterech lat Wydawnictwo Naukowe PWN organizuje plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku. Zwycięzcy poprzednich odsłon to "XD", "sztos", a ostatnio "dzban". W tym roku jury (językoznawcy: prof. Marek Łaziński, prof. Ewa Kołodziejek i dr hab. Anna Ewa Wileczek, a także dziennikarz Bartek Chaciński) mieli trudne zadanie, gdyż wpłynęło ponad 41 tysięcy zgłoszeń, a zdecydowanego faworyta, jak zeszłoroczny "dzban", nie było. Wybrano słowo, z którym nawet przedstawiciele pokolenia millenialsów mogli mieć ograniczony kontakt lub wręcz się z nim nie zetknąć.

Hipster zmieszany z grunge'em i emo, czyli "alternatywka"

Wygrał rzeczownik "alternatywka", głównie za sprawą fenomenu 17-letniej Billie Eilish. Zblazowana, epatująca smutkiem, a przy tym niezwykle uzdolniona wokalistka stanowi współczesne wcielenie artystki wyklętej, tyle że milionami na koncie. Alternatywka, której egzemplifikacją jest Eilish, oznacza kogoś (przede wszystkim dziewczynę) idącego pod prąd, ignorującego trendy makijażowe czy ubraniowe, przesiąkniętego melancholią i katastrofizmem. Do tego kolczyk, ciemne ubrania wyglądające jak wyciągnięte ze śmietnika i ewentualnie kolorowe włosy. Jurorzy konkursu zdefiniowali alternatywkę jako „dziewczynę o alternatywnych upodobaniach i zachowaniach”.
Męska wersja to alternator. Przeciwwagą dla alternatywki jest konserwatywka.
– Propozycje, które w tym roku nadeszły były różnorodne i ciekawe, ale dominantą okazały się terminy opisujące młode kobiety i matki (jesieniara, alternatywka, madka itd.), często z lekką drwiną lub niechęcią. Widać w tym tendencję światową i swoistą walkę płci toczoną przed ekranami mediów społecznościowych – w szczególności wynurzenia młodych mężczyzn o zachowawczych poglądach i ograniczonym życiu towarzyskim, którzy Internet wykorzystują do tego, by ponarzekać na dzisiejsze kobiety, szczególnie te o lewicowych i liberalnych poglądach. Międzynarodowe określenie tej grupy internautów – incele – też się wśród propozycji znalazło – napisał w uzasadnieniu Michał Chaciński.

Pamiętasz była jesień

Drugie miejsce zajął rzeczownik "jesieniara" („miłośniczka jesieni”), a trzecie miejsce - rzeczownik eluwina (powitanie, efekt przekształcenia słowa halo/elo). Dużą popularnością cieszyły się też "cringe", "madka".
Zauważono też podbijające ostatnio internety słowo "boomer", czyli ironiczne określenie starszej osoby z pokolenia baby boom. - Boomer jest podstawą komentarza „OK, boomer”, który definiuje poglądy rozmówcy jako niedzisiejsze - pisze w uzasadnieniu Marek Łaziński.
Za najciekawszą, najtrafniejszą i najbardziej obrazową z nadesłanych definicji, kapituła plebiscytu uznała wyjaśnienie znaczenia jesieniary (na Instagramie pod tych hastagiem kryje się blisko 19 000 postów):
Jesieniara to słowo określające osobę (mężczyznę bądź kobietę, jest to słowo bez przynależności płciowej) uwielbiającąj porę roku jesień. Prawdziwe „jesieniary” charakteryzuje wykonywanie typowo jesiennych czynności, czyli siedzenia pod kocem w ciepłych ubrankach z gorącym kubkiem dowolnego napoju.
FacebookInstagramTikTokX