Świat

W Warszawie zakwitło dziwidło olbrzymie – jest piękne i śmierdzi

Autor: Agnieszka Sielańczyk
05-08-2025
W Warszawie zakwitło dziwidło olbrzymie – jest piękne i śmierdzi
fot. uw.edu.pl
W warszawskim Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego, po czterech latach oczekiwania, dziwidło olbrzymie (Amorphophallus titanum) ponownie rozkwitło – i będzie to drugie takie wydarzenie w Polsce. To nie przypadek, że ludzie jadą setki kilometrów, żeby poczuć jeden z najbardziej obrzydliwych zapachów na ziemi.
Dziwidło olbrzymie to prawdziwy alchemik ohydy. Podstawą jego śmierdzącego bukietu jest putrescyna – diamina powstająca z rozkładu aminokwasu argininy, która nadaje charakterystyczny zapach gnijącego mięsa. Do tego koktajlu dołączają siarczki: disiarczan dimetylu i trisiarczan dimetylu, które roślina wytwarza z aminokwasu metioniny.
Analiza chemicznych związków wydzielanych przez kwiatostan pokazuje, że ten smrodliwy bukiet składa się z trisiarczku dimetylu (przypominającego ser limburski), disiarczku dimetylu (czosnek), trimetylaminy (gnijąca ryba), kwasu izowalerianowego (spocone skarpety), alkoholu benzylowego (słodki kwiatowy zapach), fenolu (jak Chloraseptic) i indolu (jak odchody). Zapach można wyczuć nawet z odległości 800 metrów.
Roślina robi to celowo. Gdy kwiatostan się otwiera, kolba (spadix) rozgrzewa się do 37°C, a zapach uwalnia się rytmicznie najintensywniej późnym wieczorem do połowy nocy, kiedy żuki padlinożerne i muchy mięsne są najbardziej aktywne jako zapylacze.

Botaniczna diva

Warszawski okaz pochodzi z wilgotnego lasu równikowego Sumatry i należy do rodziny obrazkowatych, a jego bulwa ważyła w zeszłym roku 27 kilogramów. W tym roku osiągnęła już wagę niemal 40 kilogramów. To jak trzymać w doniczce małego słonia.
Największa zarejestrowana bulwa rosła w Royal Botanic Garden Edinburgh w 2010 roku i po siedmiu latach wzrostu ważyła 153,9 kg, zaczynając od bulwy wielkości pomarańczy. Najwyższy udokumentowany kwiatostan osiągnął 3,225 metra wysokości w Meise Botanic Garden w Belgii 13 sierpnia 2024 roku.

Gwiazda zagrożona

Dziwidło olbrzymie jest wymienione jako gatunek zagrożony przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN), z szacunkiem, że w dziczy pozostało mniej niż 1000 osobników. IUCN szacuje, że populacja spadła o ponad 50% w ciągu ostatnich 150 lat, głównie z powodu wycinania lasów i przekształcania naturalnego środowiska w plantacje palmy olejowej.
Po pierwszym rozkwicie rośliny może być znaczna różnica w częstotliwości kwitnienia. Niektóre rośliny mogą nie kwitnąć przez kolejne siedem do dziesięciu lat, podczas gdy inne mogą kwitnąć co dwa lub trzy lata.

Widowisko na żywo

Przewidywana data pełnego rozkwitu warszawskiego dziwidła to 4-10 sierpnia, a szklarnie będą czynne codziennie w godzinach 10:00-20:00. Dla osób, które nie będą mogły śledzić tego unikalnego wydarzenia na żywo, ogród przygotowuje transmisję online.
To nie jest zwykły kwiat. To żywy dowód na to, że natura potrafi być równocześnie oszałamiająca i obrzydliwa, majestatyczna i odpychająca. Dziwidło olbrzymie to punk rock w świecie botaniki – głośny, kontrowersyjny i niemożliwy do zignorowania. I być może właśnie dlatego, w czasach sterylnej estetyki Instagrama, tak bardzo nas fascynuje.
FacebookInstagramTikTokX

Polecane

Minęło 10 lat od premiery „BoJacka Horsemana”. Jego twórca powraca z nowym serialem [ZWIASTUN]

Minęło 10 lat od premiery „BoJacka Horsemana”. Jego twórca powraca z nowym serialem [ZWIASTUN]

Polska aktorka zagra w nowej serii twórcy „Breaking Bad”

Polska aktorka zagra w nowej serii twórcy „Breaking Bad”

Donald Trump w łóżku z Szatanem. Nowy sezon „Miasteczka South Park” uderza w prezydenta USA

Donald Trump w łóżku z Szatanem. Nowy sezon „Miasteczka South Park” uderza w prezydenta USA

Dziecko – kontent. Czy macierzyństwo dla lajków ma granice?

Dziecko – kontent. Czy macierzyństwo dla lajków ma granice?

10 premier na platformach streamingowych, których nie można przegapić w sierpniu

10 premier na platformach streamingowych, których nie można przegapić w sierpniu

Galerie sztuki i wystawy, które polecamy w sierpniu

Galerie sztuki i wystawy, które polecamy w sierpniu